La cultura se une en torno a los 150 años de Cantares Gallegos: exposiciones, música y espectáculos recuerdan la obra de Rosalía

Las bibliotecas nodales de Galicia participarán con diversas actividades y muestras sobre sus fondos y la Biblioteca de Galicia acogerá una exposición sobre Cantares Gallegos con una selección de ediciones, partituras de composiciones musicales y materiales singulares, que se nutrirá de aportaciones de particulares.
El Centro Galego de Artes da Imaxe organizará un ciclo de cine para entender "la época y el ambiente cultural" de la Europa del siglo XIX, mientras que la CRTVG participará en la difusión de la figura de Rosalía y elaborará un documental sobre la autora en el que, según la directora de la compañía, Rosa Vilas, se descubrirá a una mujer "adelantada a su tiempo" y "que no fue del todo comprendida".
El Centro Coreográfico Galego programará, a su vez, el espectáculo de danza 'Rosalía', que recorrerá las diferentes localidades gallegas, y se organizará el espectáculo escénico 'Os cantares das musas' de Sarabela Teatro. Asimismo, el Consello da Cultura y la Real Filharmonía impulsarán un concierto de las voces más jóvenes sobre versos de la poetisa, con alumnado de conservatorios, escuelas de música y coros infantiles. La actividad será el la Ciudad de la Cultura y en la praza da Quintana.
La conmemoración de los 150 años de Cantares incluirá el impulso a ediciones conmemorativas, como el facsímil de la primera edición promovido por el Parlamento Gallego, el CCG y la Xunta, además de una edición en inglés que se incluirá en la colección Galician Classics, según destaca el titular de Cultura, Jesús Vázquez.
La Consellería de Cultura y Educación ha destacado la inversión de 200.000 euros para colaborar en el acondicionamiento de la Casa da Matanza, un referente en la puesta en valor de la figura y la obra de la autora. El tesorero de la RAG, Manuel González, ha destacado, entre otras iniciativas, que se impulsará la elaboración de una alfombra floral sobre la obra poética de Rosalía en el Casco Vello de Vigo, o la preparación de una versión de Cantares en ruso, además de colaborar con todas las entidades que "soliciten su presencia" para celebrar Rosalía como "figura fundacional" y "valor simbólico de la galleguidad". Los académicos seleccionarán un poema de dicha obra cada uno para participar en la conmemoración con un comentario particular y un análisis del texto.
Rosario Álvarez, representando al Consello da Cultura Galega, ha señalado que para celebrar la "fiesta" de Rosalía, esta institución celebra un congreso de cinco sesiones mensuales y actividades de difusión externa en Madrid y Barcelona, además de una página web con todo tipo de recursos sobre al autora que está abierta a contribuciones de particulares, con fotografías o poemas musicados.
Asimismo, el 21 de marzo celebrarán un evento que contará con la participación de poetisas gallegas, en el que dialogarán sobre los versos de Cantares Gallegos.
El conselleiro de Cultura Jesús Vázquez, ha trasladado su "satisfacción" porque la figura de Rosalía sirva para llegar a "espacios de encuentro social", y que Cantares gallegos sea "un referente compartido" 150 años después. Por ello, ha comprometido el apoyo de la Xunta para que este 150 aniversario se sitúe "en el primer plano" de la agenda cultural gallega, llegue "hasta la última casa de los gallegos", para mantener su "espíritu" y reforzar su consideración como "símbolo de Galicia".
Nota de prensa remitida por el Gabinete de Comunicación de la Xunta de Galicia:
“Cento cincuenta anos despois, Cantares Gallegos, de Rosalía de Castro, segue a ser un referente compartido, unha obra de interese xeral con infindas posibilidades de novas lecturas e relecturas”. Así se expresou o conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad, na presentación da programación de actividades coas que a Xunta de Galicia, en colaboración coas principais institucións culturais galegas, celebrará en 2013 o 150º aniversario da publicación da obra coa que, en 1863, se iniciaba unha nova etapa de esplendor para a literatura galega e a recuperación cultural de Galicia.
Este 2013 será un ano para saudar novas edicións da obra de ‘Cantares Gallegos’, para escoitar a Rosalía cantada, para redescubrir a súa obra a través da imaxe e das artes escénicas, para afondar na súa figura a través de mostras expositivas.
Esta celebración de tanta transcendencia para a cultura e a lingua galegas vai estar presente na axenda do goberno galego nos vindeiros meses dun xeito transversal, da man das principais entidades culturais vinculadas á difusión da obra rosaliana. Institucións como a Fundación Rosalía de Castro, o Consello da Cultura Galega (CCG) e a Real Academia Galega (RAG), que tamén participaron na presentación e que estiveron representadas polo presidente da fundación, Anxo Angueira, pola vicepresidenta do CCG, Rosario Álvarez, e polo tesoureiro da RAG, Manuel González, respectivamente.
A secretaria xeral de Medios, Mar Sánchez; os secretarios xerais de Cultura e de Política Lingüística, Anxo Lorenzo e Valentín García, respectivamente; a directora-xerente da Televisión de Galicia, Rosa Vilas; e a directora-xerente da Fundación Cidade da Cultura, Beatriz González Loroño, tamén participaron na presentación, que se celebrou esta mañá na Biblioteca de Galicia, na Cidade da Cultura.
A Consellería, a través da Secretaría Xeral de Cultura, participa nunha ampla programación arredor desta efeméride, a través do apoio a iniciativas impulsadas por asociacións e entidades culturais de toda Galicia. Tamén a través das bibliotecas nodais, que promoven no primeiro semestre do ano diversas actividades e mostras dos seus fondos. Particularmente, a Biblioteca de Galicia prepara para o mes de maio unha importante mostra bibliográfica arredor de ‘Cantares Gallegos’, cunha selección de edicións, partituras de composicións musicais de tema rosaliano e outros materiais singulares.
Outra exposición de referencia na conmemoración desta efeméride será ‘No principio foi o verso. O cantar dos Cantares’. Co fin de difundir nas principais cidades galegas a obra poética da autora, a Fundación Rosalía de Castro, a RAG e a Universidade de Vigo organizan, co patrocinio da Xunta, do Concello de Vigo e do Consorcio da Zona Franca de Vigo, esta mostra itinerante sobre ‘Cantares Gallegos’, a súa autora e a súa época.
As propostas audiovisuais tamén estarán presentes nesta celebración do 150.º aniversario de Cantares Gallegos. O Centro Galego de Artes da Imaxe (CGAI), dependente da Secretaría Xeral de Medios, organiza o ciclo ‘Paisaxes do Romanticismo. Arredor de Rosalía de Castro’, para entender a época e o ambiente cultural de Europa do século XIX. Ademais, a Compañía da Radiotelevisión de Galicia ofrecerá unha perspectiva actual da obra de Rosalía para a súa difusión masiva a través da televisión, para o que ten prevista a produción e emisión de espazos dedicados a ‘Cantares Gallegos’ e á súa autora.
A Consellería, a través da Secretaría Xeral de Política Lingüística e da Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa; tamén convocan o concurso escolar ‘Imaxina Cantares!’ para facer partícipes os equipos de dinamización da lingua galega nesta conmemoración e co obxectivo de que os máis novos poidan gozar da obra rosaliana a través de producións en soporte audiovisual.
Os espectáculos escénicos serán outras das propostas para celebrar este aniversario. Por unha banda, o Centro Coreográfico Galego programará o espectáculo de danza ‘Rosalía’, que percorrerá diferentes localidades de toda Galicia en 2013. A Secretaría Xeral de Cultura tamén promoverá o espectáculo escénico ‘Os cantares das musas’, de Sarabela Teatro, para poñer en valor a obra rosaliana a través da linguaxe teatral.
A música tamén será protagonista desta conmemoración. O Consello da Cultura Galega, institución que xa vén programando unha importante actividade de debate e reflexión académica neste pasado mes, prepara agora, co apoio da Consellería de Cultura e Educación, un concerto das voces máis novas sobre versos de Rosalía, no que participará alumnado de conservatorios, escolas de música e coros infantís de toda Galicia. A actividade desenvolverase na Cidade da Cultura e na praza da Quintana.
As edicións conmemorativas tampouco faltarán este ano. Entre elas inclúense un facsímile da primeira edición de ‘Cantares Gallegos’ promovido polo Parlamento de Galicia, o CCG e a Xunta, e unha edición da obra ilustrada por Pepe Barro e editada por El Patito Editorial coa colaboración do goberno galego.
Para difundir no exterior a obra rosaliana publícase este ano unha edición en inglés de ‘Cantares Gallegos’ na colección Galician Classics e desenvolveranse actividades desde os lectorados de lingua e cultura galegas de universidades de todo o mundo, coordinadas desde a Secretaría Xeral de Política Lingüística.
A Casa da Matanza é un referente da posta en valor da figura e da obra de Rosalía, e será un espazo de referencia ao longo deste ano. Por iso a Consellería de Cultura e Educación vén colaborando tamén para que este patrimonio se conserve nas mellores condicións. Con este obxectivo, a Xunta investiu 200.000 euros cofinanciados con Fondos Feder para o seu acondicionamento.
“A Xunta de Galicia asume esta implicación nos actos conmemorativos arredor de ‘Cantares Gallegos’ coa pretensión de reforzar esta efeméride e de dala a coñecer entre a cidadanía, para favorecer, deste xeito, a participación social nas actividades que se programen co gallo do aniversario da publicación”, dixo Vázquez Abad. “Porque temos claro –engadiu– que promover a realización de iniciativas arredor de ‘Cantares Gallegos’ permite, non só manter o espírito rosaliano, senón reforzar a consideración de Rosalía de Castro como símbolo de Galicia”.
Fotografía: Gabinete de Comunicación da Xunta de Galicia.
R.